W tym roku obchodzimy to święto pod hasłem: Zainwestuj w eliminację Wirusowych Zapaleń Wątroby (wzw).
W 2010 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała wirusowe zapalenia wątroby (WZW) za jedno z największych zagrożeń epidemiologicznych XXI wieku, ustanawiając 28 lipca Światowym Dniem Wirusowych Zapaleń Wątroby (World Hepatitis Day).
Przyczyną WZW są zakażenia wirusami przeważnie
typu A, B, C, i E, z których
za najgroźniejsze uznaje się przenoszone przez krew wirusy typu B (HBV) i C
(HCV), podczas gdy wirusy typu A (HAV) i E (HEV) szerzą się drogą pokarmową
oraz przez kontakt z osobami zakażonymi.
Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że na świecie
żyje około 325 milionów osób
z przewlekłym zapaleniem wątroby
typu B i C, z czego 2 850 000 ludzi zostało zakażonych w 2017 roku; 80 % osób żyjących z wzw nie ma profilaktyki,
badań i leczenia. Znaczna liczba osób przewlekle
zakażonych HCV rozwija marskość lub raka wątroby, a około 399 000 ludzi umiera
każdego roku z tego powodu. Leki przeciwwirusowe mogą wyleczyć obecnie ponad
95% osób z zakażeniem wirusem zapalenia wątroby typu C, zmniejszając tym samym
ryzyko zgonu z powodu tych ciężkich i odległych powikłań.
Dlatego WHO wzywa do podjęcia działań na rzecz wzrostu
świadomości choroby
w społeczeństwie, poprawy profilaktyki oraz diagnostyki WZW.
Działania uświadamiające i potrzeba sprawnego wykrywania zakażeń jest szczególnie ważna w przypadku WZW-B i WZW-C, gdyż zakażenia HBV i HCV często przebiegają w sposób utajony, przez lata skrycie niszcząc wątrobę, prowadząc do zwłóknienia oraz marskości wątroby i niekiedy do raka wątrobowokomórkowego.
W Polsce liczba osób przewlekle zakażonych HBV i HCV
szacowana jest odpowiednio
na około 350 tys.(WZW-B) i 200 tys. (WZW-C). Do zakażeń HBV i HCV dochodzi
przez kontakt z krwią osoby zakażonej lub skażonymi nią preparatami leczniczymi
i narzędziami zabiegowymi. Szacuje się, że w Polsce blisko 70% zakażeń jest
następstwem zabiegów medycznych. Ponad połowa osób zakażonych przewlekle tymi
wirusami jeszcze nie wie
o swojej chorobie!
Profilaktyka WZW-B polega na stosowaniu szczepienia
ochronnego i przecięciu dróg szerzenia się wirusa. Szczepienie przeciw WZW-B
jest wyjątkowo skuteczną formą profilaktyki, dostępną w Polsce dla każdego
dziecka już w pierwszej dobie po urodzeniu. Nie ma natomiast szczepienia
przeciw WZW-C. Z tego względu ważne jest zapobieganie nowym zakażeniom HCV oraz
szybka identyfikacja i leczenie osób przewlekle zakażonych. Jest to możliwe
dzięki nowoczesnym terapiom zakażeń HCV z użyciem leków o bezpośrednim
działaniu przeciwwirusowym (DAAs). W odróżnieniu od terapii interferonowych
nowoczesne leki DAA są bardziej skuteczne, lepiej tolerowane przez chorych, a
kuracja trwa krócej i prowadzi
do całkowitej eliminacji HCV z organizmu. W przypadku WZW-B dostępne terapie
ograniczające replikację wirusa (NAs) opóźniają postęp choroby, jednak nie
zapewniają trwałej eradykacji HBV z organizmu.
Jak można się uchronić przed WZW?
Stosowanie szczepienia przeciw WZW-B i WZW-A zapewnia skuteczną ochronę, dlatego warto się zaszczepić. Natomiast przed WZW‑C nie ochroni nas żadna szczepionka więc musimy świadomie chronić się sami. Jak to zrobić? Przede wszystkim unikać ryzyka kontaktu z krwią innych osób. W lecznictwie obowiązują procedury ograniczające zakażenia krwiopochodne, ale zawsze warto motywować personel do ścisłego ich przestrzegania. Coraz częściej poddajemy się również zabiegom kosmetycznym i upiększającym podczas których dochodzi do przekłucia skóry, usuwania naskórka, wprowadzania pod skórę preparatów ujędrniających lub barwiących.
Pamiętajmy, że każdy taki zabieg naruszający ciągłość skóry przeprowadzony niesterylnym instrumentem lub z użyciem preparatu, który miał kontakt z krwią innej osoby stanowi potencjalne ryzyko zakażenia HBV i HCV. Z okazji zbliżającego się Światowego Dnia Wirusowego Zapalenia Wątroby serdecznie zapraszamy do obejrzenia filmików, ulotek i plakatów o tej tematyce.
